- Zaprosiliśmy Cię do przeprowadzenia dwudniowych warsztatów pod tytułem „Liderzy tworzący przyszłość. Zarządzanie zmianą w świecie V.U.C.A”. Jakie wątki cieszyły się największym zainteresowaniem wśród uczestników? Jak sądzisz dlaczego?
Wyłoniłabym trzy główne wątki, na które z ciekawością reagowali uczestnicy szkolenia.
Pierwszy z nich dotyczył rozumienia zjawiska V.U.C.A., a szczególnie jego źródeł i zdarzeń, które zainicjowały wprowadzenie opisu rzeczywistości wojskowej w świat biznesu. To co zaciekawiło najbardziej to nazwanie schematów z przeszłości, które według autora książki „Liderzy tworzący przyszłość” nie będą sprawdzać się w przyszłości.
Drugi wątek dotyczył czterech niekonstruktywnych reakcji lidera tworzącego przyszłość na zmianę w świecie V.U.C.A. Pułapki lidera stanowiły dobra okazję do refleksji nad postawą szczególnie w obliczu takich zmian, które Nassim Nicholasa Taleb nazywa „czarnymi łabędziam” czyli zdarzeń trudnych do przewidzenia o katastrofalnych konsekwencjach. Dobrym przykładem czarnego łabędzia jest pojawienie się w na świecie wirusa COVID – 19.
Trzeci wątek, który pobudził motywację do dyskusji i interakcji uczestników, był efektem założenia szkolenia, że sama wiedza i samowiedza o sobie w świecie V.U.C.A nie wystarczy, bo potrzeba nowych kompetencji. Uczestnicy zaciekawili się, co oznacza przekaz „Bądź jak Kolumb” oraz w jaki sposób budować zaangażowanie zespołów w sytuacji zmiany.
Sądzę, że te wątki cieszyły się zainteresowaniem głownie dlatego, że wypełniły lukę pomiędzy tradycyjnym szkoleniem narzędziowym zarządzania zmianą, a trenowaniem kompetencji poprzez kierowanie ludźmi o element autorefleksji i pogłębionej pracy nad postawą.
- Co jest najważniejsze w zarządzaniu w świecie V.U.C.A.? Co rekomendowałabyś liderom, którzy przeprowadzają organizacje przez czas turbulencji wywołany pandemią?
Rekomendacje do przeprowadzania organizacji przez czas turbulencji można odnaleźć w książkach Jima Collinsa i Jerrego I. Porrasa, którzy badali elity biznesu i sprawdzali co generuje moc do przetrwania. Ich zdaniem organizacji w zderzeniu z „czarnym łabędziem” potrzebna jest dynamika, odwaga i równowaga. To co charakteryzuje liderów takich organizacji to umiejętność integrowania pozornych przeciwieństw. Jednym z tych przeciwieństw jest formułowanie wielkich, ryzykownych i śmiałych celów, po to by rozpalać serca i umysły ludzi w firmie oraz osiągać doskonałość operacyjną polegającą na mistrzostwie w rutynowym działaniu. Realizm i wiara to drugi rodzaj przeciwieństw. To podstawa praktyk Just Culture, na których opierają biznes lotniczy, dzięki czemu samolot pasażerski jest najbezpieczniejszym środkiem transportu. Realizm oznacza otwartość na brutalne fakty, co tworzy atmosferę prawdy, w której łatwiej o ujawnienie nietypowych praktyk i mówienie o błędach bez szukania winnych, dzięki wierze i zaufaniu ludzi w intencje.
Z kolei rekomendacją Boba Johansena dla liderów w czasie turbulencji jest uczenie się komfortu w niekomfortowej sytuacji, dzięki takim umiejętnością jak prognozowanie i prototypowanie zamiast reaktywne reagowanie na to, co przynosi świat. Według niego największym niebezpieczeństwem jest bycie zaskakiwanym.
- Sporo wątków dotyczyło kompetencji przyszłości, możesz wskazać na te z nich, na które powinna stawiać każda organizacja?
Każda organizacja powinna stawiać na trening postawy lidera wobec niejasności i nieprzewidywalności świata. Dlaczego? Bo według Boba Johansena to właśnie postawa lidera w świecie V.U.C.A ma kluczowe znaczenie, gdyż ten świat zagraża i jednocześnie gromadzi nowe możliwości. W pozytywnej definicji świata V.U.C.A zmienność zachęca lidera do określenia wizji, niepewność wymaga treningu zrozumienia i uważności, złożoność tworzy przestrzeń na doskonalenie przejrzystej komunikacji pozbawionej agresji, sarkazmu i przypisywania winy, a dwuznaczność tworzy środowisko do testowania metodyk zwinnych.
Liderzy przeszłości byli przyzwyczajeni do kontroli i analizy opartej o wnioskowaniu przyczynowo – skutkowym. W świecie V.U.C.A planowanie długoterminowe nie sprawdza się, czego najlepszym dowodem jest aktualna sytuacja. Trudno zaplanować trendy w biznesie po odmrożeniu gospodarki w związku z pandemią, której wszyscy jesteśmy świadkami.
Liderzy w przeszłości mogli opierać wnioskowania odwołując się do wcześniejszych doświadczeń, liderzy przyszłości mogą jedynie stawiać hipotezy. A to wymaga trenowania nowych kompetencji bazujących na gotowości poznawczej takich jak: bio-empatia, intuicyjny umysł, kontrola uważności, odwracanie dylematów, prototypownie, instynkt twórczy, współtworzenie, zwinność.
Można to podsumować jednym zdaniem mianowicie kompetencje przyszłości oznaczają rezygnację z lidera WIEDZĄCEGO na lidera UCZĄCEGO SIĘ . A to wymaga rezygnację z pychy i syndromu geniusza i oswojenie się z tym, że wielu rzeczy w przyszłości lider może nie wiedzieć.
- Jak oceniasz aktywność naszych uczestników i formułę on-line, w której realizowane były warsztaty?
Byłam bardzo pozytywnie zaskoczona dużym zaangażowaniem i energią uczestników w trakcie szkolenia. Dla wszystkich, łącznie ze mną ta sytuacja stanowiła wyzwanie, dlatego też ustaliliśmy jasne zasady, żeby szkolenie było przyjemnością w doskonaleniu kompetencji. Myślę, że na aktywność miał wpływ osobisty wymiar szkolenia, interakcje i prace w podgrupach, co jest jak widać możliwe na platformach online, oraz praca w oparciu o zgłaszane przykłady uczestników. Dodatkowo też atrakcyjność szkolenia online i dzięki temu wzrost aktywności generował fakt przeplatania treści merytorycznych z energizerami, które w tej wirtualnej rzeczywistości odgrywały szczególnie istota funkcję.
- Komu rekomendowałabyś udział w tym warsztatach?
Najchętniej każdemu, kto wywiera jakiś wpływ na innych, zarówno w mikro jak i makro skali. Trenowane kompetencje są na tyle uniwersalne a zarazem niezbędne w świecie V.U.C.A, że dzięki nim możemy osiągnąć spójność, wiarygodność i autentyczność w roli lidera, dyrektora, właściciela, a także czerpać z nich w życiu prywatnym. To szkolenie podnosi tolerancje na niepewność, dzięki czemu lider przyszłości wie jak nawigować swoim zagubieniem we współczesnym świecie.
