Dla wielu ludzi wydarzenia ostatnich miesięcy są bardzo trudne i stanowią nie lada wyzwanie w codziennym funkcjonowaniu. Sytuacja epidemiczna, wojna w Ukrainie, wysoka inflacja, stale drożejąca energia, produkty i usługi są źródłem lęku i niepewności, a nasz stan psychiczny wpływa bezpośrednio na nasze zdrowie i kondycję fizyczną. Jednocześnie widzimy, że nie wszystkich trudne sytuacje życiowe dotykają w taki sam sposób. Dlaczego więc jedni radzą sobie lepiej i są w stanie funkcjonować w dobrostanie mimo porażek i kłopotów? Odpowiada za to nasza odporność psychiczna.
Twarda sztuka? Niezupełnie
„Bądź twardy” – ten slogan często ma być motywacją do uodpornienia się na trudne sytuacje. Jednak odporność psychiczna nie jest tożsama z taką postawą. Badacze prof. Peter Clough z Uniwersytetu w Menchesterze i dr Doug Strycharczyk – specjalista w zakresie zasobów ludzkich, w swojej książce podkreślają, że odporność psychiczna jest cechą osobowości, która odpowiada za to jak funkcjonujemy w kryzysach, w stresie, pod presją, niezależnie od
naszej sytuacji życiowej.
W książce „Odporność psychiczna. Strategie i narzędzia rozwoju” wyznaczają cztery filary odporności psychicznej, nazwanej modelem 4C. W tym modelu na
odporność składają się:
- wyzwania (ang. challenge),
- pewność siebie (ang.confidence),
- zaangażowanie (ang. commitment),
- kontrola, poczucie wpływu (ang. control).
Co możesz zrobić, aby wzmocnić odporność psychiczną?
Ludzi o silnej odporności psychicznej rzadziej dotykają choroby, zaburzenia emocjonalne, uzależnienia czy stany depresyjne. Są zmotywowani, łatwiej im osiągać zamierzone cele, a jednocześnie porażki często traktują jak kolejne doświadczenia. Odporność psychiczna może być cechą dziedziczną, ale nie zawsze tak jest. Najważniejszy jest fakt, że mimo trudności, można ją kształtować, aby lepiej radzić sobie z codziennością.
Wzmocnienie odporności możemy uzyskać pracą nad sobą w czterech filarach, które wyodrębnione zostały w modelu 4C:
- kontrolowanie własnych emocji i dbanie o poczucie sprawczości,
- zaangażowanie w postawione sobie cele i konsekwentna ich realizacja,
- podejmowanie wyzwań, które dotyczą wychodzenia poza strefę komfortu, uczenie się i zdobywanie doświadczeń,
- pewność siebie – wiara we własne umiejętności i możliwości.
W niepewnych czasach warto samodzielnie lub z pomocą terapeuty pracować nad własną „tarczą ochronną” – odpornością psychiczną. Dzięki temu wzmacniamy naszą wewnętrzną siłę i lepiej radzimy sobie z trudnościami.
